Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή και με ψυχραιμία. Τέσσερα χρόνια πριν ήταν όταν «είχε σηκωθεί ξανά η σκόνη» μετά από την πρόσφατη τότε τροποποίηση των κανονισμών του ΣΕΓΑΣ για την διεξαγωγή αγώνων εντός η εκτός σταδίου. Εκεί λοιπόν αναφέρεται ότι «Απαγορεύεται ρητά η διοργάνωση ή διεξαγωγή οποιουδήποτε Τοπικού Αγώνα στίβου ή αγώνα σε ανώμαλο έδαφος ή σε δημόσιο δρόμο ή σε βουνό ή συμμετοχή σε οποιονδήποτε αγώνα σωματείου μέλους του ΣΕΓΑΣ ή μεμονωμένου αθλητού ή αθλήτριας, χωρίς την προηγούμενη έγγραφη έγκριση της Ομοσπονδίας». Για να ξεκαθαρίσει η σύγχυση και να καθίσει η σκόνη, ο ΣΕΓΑΣ για να αποσαφηνίσει την κατάσταση είχε προβεί σε ανακοίνωση αναφέροντας ότι «Η συμμετοχή σε αγώνες δρόμου εκτός σταδίου των αθλητών στίβου  ήταν, είναι  και θα είναι ελεύθερη και αποτελεί  ζήτημα το οποίο αφορά αποκλειστικά τους ίδιους τους δρομείς.  Ο ΣΕΓΑΣ δεν έχει και ούτε θα μπορούσε να έχει ανάμειξη στο θέμα αυτό» επισημαίνοντας ότι η τροποποίηση των κανονισμών αφορούσε όσους αγώνες επιθυμούσαν να τελούν υπό την αιγίδα, την έγκριση και την πιστοποίησή του αναφέροντας και τις προϋποθέσεις για να ενταχθούν στο καλεντάρι του. Ακόμα και σήμερα, στο επίσημο φετινό καλεντάρι του ΣΕΓΑΣ φιγουράρουν γνωστοί και δημοφιλείς αγώνες ορεινού τρεξίματος όπως οι Λέβαδος και Meteora Trail Run.

Ερχόμενοι στο σήμερα και στο από 7 Φεβρουαρίου έγγραφο του ΣΕΓΑΣ το οποίο μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο εδώ, διαβάζοντάς το με ψυχραιμία θα πρέπει να τονίσουμε τα εξής:

Στην πρώτη του παράγραφο επισημαίνεται «το γεγονός της ανεξέλεγκτης διεξαγωγής αγώνων, χωρίς να τηρούνται οι ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας». Εδώ ποιος μπορεί να διαφωνήσει; Πλέον στην Ελλάδα, όπως τόνισε και η Ετήσια Έκθεση του Advendure, απαριθμούμε περίπου 130 σχετικές διοργανώσεις, περισσότερους από 14.500 ενεργούς ορεινούς δρομείς και αρκετές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο. Μία κοινότητα που συνεχώς αναπτύσσεται και εξελίσσεται. Πόσες από αυτές τις διοργανώσεις όμως πληρούν τις οιεσδήποτε προδιαγραφές ασφαλείας; Έχουμε αναρωτηθεί τι θα συμβεί στην απευκταία περίπτωση ενός θανατηφόρου ατυχήματος; Πόση νομική ισχύ έχουν οι υπεύθυνες δηλώσεις «Αποποίησης ευθύνης» που υπογράφουμε πριν την συμμετοχή μας σε κάποιον αγώνα; Έχουμε πάρα πολλές φορές στο παρελθόν αναφερθεί στην ανάγκη ύπαρξης ενός πλαισίου τήρησης κάποιων ελάχιστων προδιαγραφών ασφάλειας και ποιότητας για την διοργάνωση των αγώνων ορεινού τρεξίματος. Το θέμα είναι κατά πόσο ο ΣΕΓΑΣ, απούσας οποιαδήποτε εμπειρίας σε τεχνοκρατικά θέματα διεξαγωγής αγώνων σε βουνό, μπορεί να εγγυηθεί οτιδήποτε σχετικό.

Προχωρώντας στην επόμενη παράγραφο γίνεται περισσότερο ξεκάθαρο ποιους αφορά το συγκεκριμένο έγγραφο αν και παρακάτω όπως θα δούμε το τοπίο (ξανά) θολώνει. «Ειδικά για τις αθλητικές συναντήσεις που διεξάγονται σε Ειδικές αθλητικές εγκαταστάσεις». Όπως αναφέρεται παρακάτω, από το 2017 την οποιαδήποτε άδεια διεξαγωγής την εκδίδει η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση αφού προστέθηκαν μια σειρά από άρθρα (56^Α, 56Β, 56Γ, 56Δ) που αφορούν την ένταξη των αθλητικών εγκαταστάσεων σε κατηγορίες, την άδεια λειτουργίας των αθλητικών εγκαταστάσεων, την συγκρότηση επιτροπής ελέγχου καταλληλότητας αθλητικής εγκατάστασης κλπ

Στην παράγραφο (3) του κειμένου ο ΣΕΓΑΣ πιάνεται τουλάχιστον αδιάβαστος αφού αναφέρει μία ανακρίβεια. Ο ΣΕΓΑΣ σε καμία περίπτωση δεν εκπροσωπεί την ITRA στην Ελλάδα. Στο Μιλάνο, στην τελευταία Γενικής Συνέλευση της ITRA στις αρχές Φλεβάρη η ανακοίνωση ήταν ξεκάθαρη. Όπως προκύπτει και από την τελευταία αλλαγή του καταστατικού της International Trail Running Association η σχέση της IAAF (μέλος της οποίας είναι και ο ΣΕΓΑΣ) και της ITRA είναι πολύ πιο «χαλαρή». Πλέον κανένα στέλεχος της IAAF δεν αποτελεί θεσμικό μέλος της ITRA ενώ ενισχύεται και ο ρόλος των εκλεγμένων εθνικών αντιπροσώπων της οι οποίοι είναι και οι μόνοι οι οποίοι εκπροσωπούν την ITRA στην εκάστοτε χώρα. Η ITRA παρόλα αυτά παραμένει τεχνικός σύμβουλος της IAAF σε θέματα ορεινού τρεξίματος. Αντίστοιχη άλλωστε ανακοίνωση διαβάσαμε και στη facebook σελίδα της ITRA Greece στην Ελλάδα.

Αμέσως παρακάτω αναφέρεται το εξής «Ο ΣΕΓΑΣ είναι από τον Νόμο η αρμόδια αθλητική αρχή να διεξάγει ή να εγκρίνει τους αγώνες που διεξάγονται εκτός σταδίου, δηλαδή τους αγώνες σε δημόσιο δρόμο, τους αγώνες υπεραποστάσεων (Ultrarunners), τους αγώνες σε ανώμαλο έδαφος, σε βουνό και περιπέτειας προκειμένου να τηρούνται οι απαραίτητες-ελάχιστες προδιαγραφές των αρμοδίων Διεθνών Ομοσπονδιών, που απαιτούνται για την διεξαγωγή αυτών των διοργανώσεων». Εδώ λοιπόν οφείλει ο ΣΕΓΑΣ να δώσει μία εξήγηση / διευκρίνηση σε σχέση με την θέση που είχε πάρει 4 χρόνια πριν σχετικά με τους αγώνες βουνού. Με ποιο τρόπο μπορεί ο ΣΕΓΑΣ να διασφαλίσει τις ελάχιστες προδιαγραφές ασφαλείας ενός αγώνα ορεινού τρεξίματος;  Μπορεί (ή θέλει) να ζητήσει την συνδρομή των εκλεγμένων Ελλήνων εκπροσώπων της ITRA στην Ελλάδα ως τεχνικών συμβούλων; Από πού προκύπτει η υποχρέωση ενός διοργανωτή να λάβει έγκριση «αιγίδας ΣΕΓΑΣ» αν ο ίδιος δεν το επιθυμεί;

Παρακάτω ο ΣΕΓΑΣ προχωράει σε μια διαπίστωση ωσάν να ανακαλύπτει τον τροχό. Ότι το συντριπτικό ποσοστό των αγώνων τελούνται χωρίς την έγκρισή του! Εδώ θα πρέπει να δούμε το κατά πόσο ο νόμος περί αθλητικού τουρισμού (όπως άλλωστε αναφέρεται και στο κείμενο) δίνει πάτημα στον ΣΕΓΑΣ να μπορεί να μετατρέψει την ισχύουσα κατάσταση. Αν διαβάσουμε τα άρθρα 4 – 10 του Ν. 4582 / 2018 προφανώς και οι αγώνες ορεινού τρεξίματος δεν νοούνται «αθλητικός τουρισμός» αφού έχουν ανταγωνιστικό χαρακτήρα, κατάταξη, έπαθλα κλπ. Εδώ λοιπόν το τοπίο ξαναθολώνει αφού δεν φαίνεται να προκύπτει από κάπου ότι οι διοργανώσεις «αγωνιστικού αθλητισμού» θα πρέπει να έχουν οπωσδήποτε την έγκριση του ΣΕΓΑΣ.

Η περαιτέρω ανάγνωση του κειμένου κάνει τα πράγματα ακόμη πιο ξεκάθαρα. «Σε όλα τα προηγμένα Ευρωπαϊκά και όχι μόνο κράτη, δεν νοείται σε καμία περίπτωση η διεξαγωγή διοργάνωσης επίσημων αγωνισμάτων δρόμου σε δημόσια οδό ή βουνό χωρίς την Βεβαίωση-Έγκριση της οικείας Ομοσπονδίας». Ποιος είπε ότι οι αγώνες βουνού είναι «επίσημοι» αφού πράγματι δεν τελούν υπό την αιγίδα καμίας επίσημης κρατικής ομοσπονδίας; Κανείς αγώνας βουνού δεν έχει διεκδικήσει αυτόν τον τίτλο αφού από την φύση του το άθλημα δεν μπορεί να παρέχει κανενός είδους σταθερά μετρήσιμες και «επίσημες» επιδόσεις οι οποίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν και κάποιου είδους εθνικό ή παγκόσμιο ρεκόρ.  

Στην προτελευταία παράγραφο του κειμένου τα πράγματα μπαίνουν στην θέση τους. «…ειδικά για διοργανώσεις, Μαραθωνίου, Ημιμαραθωνίου, 10χλμ κ.α την έγκριση του αγώνα την χορηγεί ο ΣΕΓΑΣ, σύμφωνα με τους κανονισμούς που ισχύουν, και την άδεια διεξαγωγής χορηγεί η αρμόδια υπηρεσία της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης. Για άλλες διοργανώσεις, αμιγώς αναψυχής, ή μη επίσημων αποστάσεων, που διεξάγονται για επετειακούς ή ιστορικούς λόγους, ο ΣΕΓΑΣ δεν διεκδικεί την αρμοδιότητα της έγκρισης σύμφωνα με τον Νόμο». Εδώ λοιπόν κρύβεται όλη η ουσία για τους αγώνες ορεινού τρεξίματος! Ποιος διεκδίκησε την «επισημότητα» ενός αγώνα βουνού; Ποιος αγώνας βουνού μπορεί να εγγυηθεί απόσταση / υψομετρική η οποία να αποτελέσει βάση κάποιου εθνικού ή παγκόσμιου ρεκόρ; Τουλάχιστον με την «ανεπίσημη» μορφή που έχει το αγώνισμα μέχρι σήμερα, προφανώς κανείς! Ε και; Ας δούμε λοιπόν λίγο πιο ψύχραιμα τα πράγματα και ας αφήσουμε στην άκρη τις όποιες επαναστατικές κορώνες…

Η μόνη προσπάθεια που έχει γίνει ως τώρα που να προσεγγίζει έστω και ελάχιστα μία ελάχιστη δόση «επισημότητας», αφορά την «πιστοποίηση» των αγώνων βουνού μέσω ITRA και το σύστημα αξιολόγησης που η ιδια έχει θεσπίσει και έχει τεράστια κενά. Καμία ομοσπονδία εξ’ αποστάσεως, με ένα GPS αρχείο που αποστέλλει ο διοργανωτής, δεν μπορεί να εγγυηθεί για το οτιδήποτε…

Έτσι όπως έχει διαμορφωθεί η υπάρχουσα κατάσταση είναι απίθανο να ανατραπεί. Το θέμα είναι το αν θέλουμε και με ποιο τρόπο αυτό μπορεί να γίνει, να πάει το άθλημα ένα βήμα παραπέρα, ότι και να σημαίνει αυτό. Μεγαλύτερη προβολή σε παγκόσμιο επίπεδο; «Επισημοποίηση»; Ολυμπιακοί Αγώνες; Όπως και να έχει, για να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας και να μην θεωρούμε ότι πέφτουμε από τα σύννεφα, ήδη από πέρυσι τον Αύγουστο το Advendure είχε προαναγγείλει τις εξελίξεις που δρομολογούνται άμεσα ΚΑΙ στα τεκταινόμενα του ορεινού τρεξίματος. Κανείς όμως μέσα στην παραζάλη της ραγδαίας ανάπτυξης των αγώνων του αθλήματος δεν φάνηκε να ενοχλείται. Οφείλουμε λοιπόν να έχουμε τις κεραίες μας τεντωμένες και ο καθένας από την μεριά του με ψυχραιμία και σύνεση να προστατεύσει το αγαπημένο μας άθλημα…

Τάκης Τσογκαράκης - Δημήτρης Τρουπής

*Μπορείτε και εσείς να διαβάσετε όλο το κείμενο / επιστολή του ΣΕΓΑΣ εδώ.

Το κείμενο ΠΡΟΤΥΠΑ – ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΑΓΩΝΕΣ ΔΡΟΜΟΥ ΣΕ ΒΟΥΝΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑΣ εδώ.