Μάριος Δούλης: Μία θρυλική φυσιογνωμία των ultra αγώνων βουνού ...

Η Ιστορία, λένε, γράφεται από τους νικητές. Στην περίπτωση των υπεραποστάσεων βουνού όμως αυτό δεν είναι απόλυτα αληθές. Γιατί την Ιστορία την έγραψαν αυτοί που ήταν «εκεί» από την αρχή, από την δημιουργία αυτού που σήμερα γνωρίζουμε ως ελληνικό ultra trail. Την Ιστορία συνεχίζουν να γράφουν αυτοί που μέχρι και σήμερα, «αφανείς», πίσω από τις κάμερες και κάτω από τα βάθρα, συνεχίζουν χωρίς τυμπανοκρουσίες να βρίσκονται εκεί, στην Ροδόπη της καρδιάς τους χωρίς να επιζητούν την προβολή. Ο λόγος λοιπόν σε έναν άνθρωπο που από την πρώτη στιγμή που έτρεξε στην Ροδόπη το 2007, βρίσκεται ανελλιπώς εκεί τρέχοντας κάθε χρόνο, όντας ο μοναδικός Έλληνας αθλητής που το έχει καταφέρει! Φέτος, μια σημαδιακή χρονιά για το Rodopi Ultra Trail, o Μάριος Δούλης, ένας άνθρωπος η σεμνότητα του οποίου συμβαδίζει με την δύναμή του, ενδέχεται να είναι και ο πρώτος που θα έχει καταφέρει 10 τερματισμούς στον αρχαιότερο ελληνικό 100 miler. Με απόλυτη τιμή και σεβασμό του δίνουμε τον λόγο…

 

[Advendure]: Τι ήταν αυτό που πρώτη φορά σε έφερε στα δάση της Ροδόπης το μακρινό 2007 στο πρώτο Virgin Forest Trail;
[Μ .Δούλης]:
Εμαθα για τον 1ο VFT στην έκθεση του OLYMPUS MATRATHON. Με συνεπήρε η ιδέα ενός αγώνα 100 χιλιομέτρων σε έναν τόπο που δεν είχα επισκεφτεί ποτέ. Η παρουσία του Λάζαρου Ρήγου ως τεχνικού διευθυντή ήταν καθοριστική, μιας και το εγχείρημα ήταν πρωτόγνωρο για μένα, αλλά νομίζω και για τους περισσότερους δρομείς.

[Advendure]: Τι είναι αυτό που συνεχίζει να σε φέρνει στον Rodopi Ultra Trail ακόμη και σήμερα;
[Μ .Δούλης]: Τά δάση της Ροδόπης πρέπει να έχουν κάτι το μαγικό. Η ερημιά, τα χρώματα και τα αρώματα του Φθινοπώρου, η νύχτα, ο αέρας και το νερό είναι στοιχεία -και στοιχειά- που μας έλκουν κοντά τους. Γενικά, στη φύση νοιώθω υπέροχα και δεν με έχει απογοητεύσει ποτέ. Από τη στιγμή που δεν με έχει απογοητεύσει και η διοργάνωση, όλα τα άλλα είναι απλά.

Η ερημιά, τα χρώματα και τα αρώματα του Φθινοπώρου, η νύχτα, ο αέρας και το νερό είναι στοιχεία -και στοιχειά- που μας έλκουν κοντά τους...

[Advendure]: Στις επιλογές των αγώνων που κάνεις είσαι πολύ φειδωλός. Ειδικά δε τα τελευταία χρόνια εκτός από τον αγώνα στο Συρράκο, τον τόπο καταγωγής σου, σε βλέπουμε μόνο σε μεγάλους εγχώριους ultra. Δεν σε ελκύουν οι μικρότερες διαδρομές; Πόσο διαφορετικός είναι ένας αγώνας υπεραπόστασης για σένα;
[Μ .Δούλης]: Στούς μικρότερους αγώνες η πίεση είναι μεγαλύτερη, κάτι που δεν το θέλω. Στα Ultra νοιώθω πιο ελεύθερος. Από τη στιγμή πού επιλέγω Ultra, νομίζω ότι 2 ή 3 αγώνες είναι οριακά καλά για μένα, ώστε να έχω χρόνο και διάθεση και για άλλα πράγματα.


[Advendure]:
Είσαι από τους πιο παλιούς – ‘εν ενεργεία’ – αθλητές στον χώρο. Από τον πρώτο σου Olympus Marathon το 2006 πόσα πράγματα πιστεύεις έχουν αλλάξει στο ελληνικό ορεινό τρέξιμο;
[Μ .Δούλης]: Ίσως να είμαι από τους πιο παλιούς «έν ενεργεία» αθλητές του χώρου μας, αλλά σίγουρα δεν είμαι από τους πιο παλιούς γενικά. Επίσης δεν νομίζω ότι είμαι από τούς πιο έμπειρους. Υπάρχουν αθλητές με πολύ περισσότερους και διαφορετικούς αγώνες τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Εγώ έχω την τάση να επαναλαμβάνω κάποιους αγώνες που νομίζω ότι μού ταιριάζουν. Έτσι δεν μπορώ να έχω γενική εικόνα του τι ακριβώς συμβαίνει στον χώρο. Ωστόσο, από τα στατιστικά στοιχεία που παρουσιάζεις στο τέλος κάθε έτους, εύκολα παρατηρούμε μια μεγάλη ποσοτική αύξηση τόσο σε συμμετοχές όσο και σε διοργανώσεις . Η ποσοτική αύξηση, λοιπόν, είναι το δεδομένο. Η ποιοτική το ζητούμενο. Και εκεί πρέπει να επικεντρώσουμε τις προσπάθειές μας, τόσο ως διοργανωτές, όσο και ως αθλητές.

 

Ο Μάριος Δούλης στον VFT το 2007...

 

[Advendure]: Λόγω πανδημίας ένα μεγάλο διάστημα αγωνιστικής απραξίας έδωσε σε πολλούς από εμάς την ευκαιρία να αναθεωρήσουμε κάποια πράγματα. Πόσο τελικά απαραίτητοι πιστεύεις είναι οι αγώνες;
[Μ .Δούλης]: Σίγουρα μπορούμε να ζήσουμε και χωρίς αγώνες. Ωστόσο οι αγώνες, εκτός από τον συναγωνισμό, τους χρόνους και τα ρεκόρ, έχουν και μια άλλη διάσταση, ίσως πιο σημαντική: είναι μια ευκαιρία να ανταμώνουμε με συναθλητές από διάφορες περιοχές και χώρες, έστω μια ή δυό φορές το χρόνο.

 

[Advendure]: Υπάρχει κάποιος αθλητής ή κάποιος με άλλη ιδιότητα που σε εμπνέει στις υπεραποστάσεις ή την ζωή σου γενικότερα;
[Μ .Δούλης]: Δέν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος. Πιστεύω ότι όλοι οι άνθρωποι είμαστε ικανοί για το καλύτερο και για το χειρότερο. Άρα, στον πιο απλό από εμάς, μπορούμε να βρούμε πράξεις και συμπεριφορές που μπορούν να μας εμπνεύσουν και να είναι άξιες προς μίμηση και αντίθετα πράξεις και συμπεριφορές προς αποφυγήν. Αρκεί να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά και καλή διάθεση, κυρίως απέναντι στις αρνητικές συμπεριφορές. Αυτό νομίζω ότι θα βοηθήσει τόσο εμάς , όσο και καί αυτόν πού την εκδηλώνει, ώστε να καταλάβει το λάθος του.

 

[Advendure]: Βλέπουμε τα τελευταία χρόνια τον ανταγωνισμό ανάμεσα σε διάφορες “training team” ή μεμονωμένους αθλητές να έχει αλλοιώσει τον πραγματικό χαρακτήρα του αθλήματος. Τι είναι αυτό που θα σύστηνες σε κάποιον που εισέρχεται στον μαγικό κόσμο των υπεραποστάσεων βουνού;
[Μ .Δούλης]: Κάποιος πού έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με αγώνες βουνού -μικρότερους ή μεγαλύτερους- νομίζω ότι χρειάζεται να έχει προπονητική καθοδήγηση και παρέα που να τον κινητοποιεί και να του παρέχει ασφάλεια στις προπονητικές ή αγωνιστικές εξορμήσεις του.
Ακόμη, ο ανταγωνισμός ανάμεσα σε ομάδες ανθρώπων ή μεμονωμένα άτομα, είναι κάτι που είναι στη φύση μας. Η συμμετοχή μας σε έναν αγώνα είναι αποδοχή αυτού του ανταγωνισμού. Για να το πω πιο παραστατικά : από τη στιγμή που βάζουμε αριθμό στο στήθος, τσιπάκι στο πόδι και ενεργοποιούμε το χρονόμετρο μας, κάτι αλλάζει. Δέν είναι πιά μια απλή βόλτα στο βουνό. Ο αθλητικός ανταγωνισμός όμως πρέπει να γίνεται με κανόνες, τόσο γραπτούς που πρέπει να ορίζει και να ελέγχει η διοργάνωση, όσο και άγραφους, που πρέπει εμείς οι αθλητές να «κουβαλάμε» μαζί μας. Ωστόσο θα πρέπει να έχουμε πάντα στο μυαλό μας ότι η συντριπτική πλειοψηφία από εμάς δεν είμαστε πρωταθλητές, ούτε οι αγώνες που συμμετέχουμε είναι παγκόσμια πρωταθλήματα. Άρα, ανοιχτό μυαλό, καλή διάθεση και αγάπη για τη φύση και τους συναθλητές μας.

 

[Advendure]: H εμπειρία σου στα βουνά μεγάλη, η ιδιοσυγκρασία σου μοναδική. Θα σκεφτόσουν να κάνεις μόνος σου μια μεγάλη ορεινή διάσχιση;
[Μ .Δούλης]: Είναι αλήθεια ότι αρκετές φορές με έχει απασχολήσει αυτή η σκέψη. Δεν ξέρω, ίσως στο μέλλον . Θα πω όμως κάτι ποω ίσως φανεί περίεργο: με απασχολεί και το μετά από αυτό, δηλαδή η επιστροφή στην κανονικότητα. Να το πω πιο παραστατικά: με τη συμμετοχή μου σε ένα ROUT και δεν μπορώ να συμμαζέψω το μυαλό μου από από τη Ροδόπη για έναν - δυό μήνες, τι θα γίνει με κάτι μεγαλύτερο; Υπερβολικό ίσως, αλλά νομίζω ότι πολλοί είναι αυτοί που θα καταλάβουν τι εννοώ.

 

[Advendure]: Μίλησέ μας λίγο για τον τόπο σου, αυτόν τον κρυμμένο θησαυρό, το Συρράκο. Έχεις ενεργό συμμετοχή στην διοργάνωση του αγώνα Syrrako Trail Run;
[Μ .Δούλης]: Το Συρράκο είναι ένας παραδοσιακός οικισμός στο Δήμο Βορείων Τζουμέρκων. Το γεγονός ότι για πολλές δεκαετίες παρέμεινε σχεδόν εγκαταλελειμμένο, αποδείχτηκε συγκριτικό πλεονέκτημα στην εποχή μας, γιατί δεν γνώρισε την ’’ανάπτυξη’’ και διατήρησε μια μορφή που παραπέμπει σε παλιότερες εποχές.

Το Syrrako Trail είναι μια συλλογική προσπάθεια με βασικούς πυλώνες την τοπική κοινότητα και επαγγελματίες του χωριού πού δραστηριοποιούνται στον χώρο του τουρισμού. Άλλωστε, ο τουρισμός είναι ίσως και η μοναδική οικονομική δραστηριότητα που μπορεί να κρατήσει ζωντανά τέτοια ορεινά χωριά. Όπως όλες οι διοργανώσεις, έτσι και το Syrrako trail πραγματοποιείται επειδή πάρα πολλοί εθελοντές βοηθούν από διάφορα πόστα. Ένας από αυτούς είμαι και εγώ.

Εδώ θα ήθελα να επισημάνω και μια άλλη σημαντική διάσταση των αγώνων βουνού: την συντήρηση των μονοπατιών. Γιατί, με την διάνοιξη αυτοκινητόδρομων τόσο για την σύνδεση των χωριών, όσο και για τις δασικές εκμεταλλεύσεις και τις ορεινές βοσκές ,τα μονοπάτια εγκαταλείφθηκαν. Και επειδή έχω προσωπική εικόνα για την κατάστασή τους πριν και μετά, τόσο στο χωριό μου, όσο και στο Ζαγόρι και στο Μέτσοβο, η διαφορά είναι αισθητή.

 

 

[Advendure]: Θυμάμαι το 2012 στο ROUT όταν κάποια στιγμή σε συναντήσαμε στο μονοπάτι στο Μέγα Ρέμα πόναγες από έναν τραυματισμό. Παρόλα αυτά μέσα στον πόνο, την κούραση και τη νύστα είχες να μας πεις με χαμόγελο ένα «καλή συνέχεια, καλό τερματισμό». Είναι -ή θα έπρεπε να είναι - τελικά αυτή η συναδελφικότητα το κύριο χαρακτηριστικό των αγώνων υπεραπόστασης;
[Μ .Δούλης]: Στά ULTRA μού αρέσει να ταξιδεύω μόνος. Ειδικά τη νύχτα. Όμως πάντα έχω στο μυαλό μου ότι υπάρχουν και άλλοι στην ίδια διαδρομή-τόσο συναθλητές όσο και εθελοντές, που κάποια στιγμή θα τους συναντήσω, θα ανταλλάξω δυό κουβέντες και, εάν χρειαστεί, θα με βοηθήσουν και θα τους βοηθήσω. Έτσι πορεύομαι με σιγουριά. Και πάντα με καλή διάθεση. Νομίζω ότι εάν καταλάβω ότι χάνω τη χαρά και την καλή μου διάθεση μέσα στους αγώνες, τότε θα πάψω να συμμετέχω.

 

[Advendure]: Είχα υποστηρίξει παλαιότερα σε ένα άρθρο ότι «ένας υπερμαραθώνιος σίγουρα δεν μας κάνει καλύτερους ανθρώπους –λίγους άλλαξε το τρέξιμο- αλλά σίγουρα βγάζει στην επιφάνεια πτυχές του εαυτού μας που ελάχιστα γνωρίζαμε μέχρι εκείνη την στιγμή». Το ενστερνίζεσαι ή όντως πιστεύεις ότι το τρέξιμο υπεραποστάσεων μπορεί να μας αλλάξει ως ανθρώπους;
[Μ .Δούλης]: Γενικά είμαι αισιόδοξος άνθρωπος. Η σωματική μας βελτίωση έχει όρια, η ηθική όχι. Πιστεύω ότι μπορούμε να βελτιωνόμαστε ηθικά, μέσα από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε με ό,τι και αν καταπιανόμαστε. Στους υπερμαραθώνιους, όπου δοκιμαζόμαστε οριακά, νομίζω ότι είναι πιο πιθανό να εκδηλώσουμε μια κακή συμπεριφορά. Η έντονη καταπόνηση, η αϋπνία, μια πιθανή αφυδάτωση ή υπογλυκαιμία, είναι σωματικές καταστάσεις που αλλοιώνουν την συμπεριφορά μας και μπορεί να να βγάλουν στην επιφάνεια συμπεριφορές που σε κανονική κατάσταση τις ελέγχουμε. Αυτή νομίζω ότι είναι και η πρόκληση. Για να ξεπεράσουμε όμως με επιτυχία αυτή την πρόκληση, θα πρέπει σε μια μεγάλη προπόνηση ή σε μια ήρεμη κατάσταση, να έχουμε δουλέψει πάνω σε αυτό. Να σκεφτούμε σε ποια πιθανή κατάσταση μπορεί να βρεθούμε, να εντοπίσουμε τη σωστή αντίδραση και να είμαστε έτοιμοι από πριν. Γιατί την κρίσιμη στιγμή, μάλλον δεν θα μπορέσουμε να αντιδράσουμε σωστά.

 

Τελειώνοντας θα ήθελα να αναφέρω έναν προβληματισμό μου , που μου δημιουργήθηκε μετά την κατάρρευση του μονότοξου γεφυριού της Πλάκας, που βρίσκεται στον Δήμο Βορείων Τζουμέρκων. Άρχισα λοιπόν να παρατηρώ τα πέτρινα γεφύρια από όπου περνά η διαδρομή του ROUT. Τουλάχιστον αυτά που μπορώ να τά δώ καλά, γιατί τα περνάω μέρα, μπορώ να πω ότι δείχνουν πολύ καταπονημένα από τον χρόνο και την εγκατάλειψη και φοβάμαι ότι τα επόμενα χρόνια, πολλά από αυτά θα καταρρεύσουν. Επειδή -λόγω κόστους- δεν πρόκειται να γίνει αυτό πού έγινε με το γεφύρι της Πλάκας, δηλαδή να ανακατασκευαστούν, η συντήρησή τους είναι μονόδρομος. Βέβαια, καταλαβαίνω ότι, πρόκειται για έργα τέχνης και διατηρητέα μνημεία, όπου δεν μπορούμε εμείς να παρέμβουμε. Ωστόσο, με μπροστάρηδες του ντόπιους αθλητές, νομίζω ότι μπορούμε να ενοχλήσουμε και κινητοποιήσουμε τους υπεύθυνους, πριν να είναι αργά.

 

[Advendure]: Ευχαριστούμε πολύ Μάριε, καλή αντάμωση στη Ροδόπη!

 

Τάκης Τσογκαράκης

Η αγάπη του για το βουνό ξεκινάει πολλά χρόνια πίσω με τις πρώτες αναβάσεις στην αγαπημένη του Πάρνηθα και μετέπειτα με την σχολή Ορειβασίας του ΕΟΣ Αχαρνών. Το 2007 έτρεξε τον πρώτο του αγώνα ορεινού τρεξίματος και από τότε ονειρεύεται "όλο και ψηλότερα, όλο και μακρύτερα". Ελπίζει να το κάνει για πολλά χρόνια ακόμα...

www.advendure.com

ΕΠΟΜΕΝΟΙ ΑΓΩΝΕΣ